Türk Telekom Güncel | Sayı 08

eden açlıkta, vücut yetersiz enerji hissettiği durumda (çünkü dışardan besin alımı azdır ve içerden enerji elde edebileceği stoklar da artık tükenmiştir) yaşamsal fonksiyonları devam ettirebilmek için metabolizmayı yavaşlatır ve ihtiyaç halinde kullanılması için enerji stoklarını verme vb. faaliyetleri sürdürebilmek için bile enerjiye ihtiyaç duyar. Buna bazal metabolizma hızı denir. Uzun süreli açlıkta vücut ilk olarak karaciğerde ve kaslarda depolanan enerji stoklarını kullanır ve az da olsa bir miktar kilo kaybı yaşanabilir. Devam Yaşam SAĞLIK Zayıflama diyetlerinde sıklıkla yapılan hatalar, sağlıklı zayıflamanın da önüne geçiyor. Peki, nedir bu sık yapılan hatalar? doldurma eğilimine girer. Yani uzun süreli açlık ilk etapta kilo verdirirmiş gibi dursa da bir süre sonra yediklerinizi yağ olarak depo edersiniz. Vücutta yağ yakımının gerçekleşmesi için ise metabolizmanın çalışması gerekir. Yani yapılmaya çalışılan şey ilk etapta amaca ulaşmış ama daha sonrası hüsran olmuştur. Diyetin başarılı olabilmesi, sadece kilo verme ile ölçülmez. Diyeti bıraktıktan sonra tekrar kilo almaya başlıyorsanız beslenme alışkanlıklarınızı değiştirmemişsiniz demektir. Uzun süreli açlıklar beslenme alışkanlıklarınızı değiştirmediği gibi diyetin sürdürülebilir olmasına da katkı sağlamaz ve hayatınız boyu diyet yaparken “zayıflıyorum ama diyeti bırakınca kilo alıyorum” psikolojisi ile yaşamak zorunda kalırsınız. Aynı zamanda uzun süreli açlık beyindeki iştah reseptörlerini uyarır ve her gördüğünüz yemek ve yemek kokusu eskisine göre daha çekici gelir. Uzun süreli açlık aynı zamanda porsiyon kontrolü acıkmanıza sebep olur. Mümkün olduğunca bu besinlerden uzak durulması gerekir. İştah kontrolünü sağlamanızı zorlaştırır. Şeker ve şekerli besinler, hamur işleri, pirinç, patates, havuç, bezelye ve beyaz undan yapılan besinler ve bazı meyvelerin glisemik indeksi yüksektir. Öğünlerinizde tüketeceğiniz tam buğday ekmeği, bulgur pilavı, kepekli makarna ve yulaf/chia gibi tohumlar tokluk sürenizi uzatır. • Yüksek posalı besinler tüketmek acıkmanızı geciktirecek ve iştah kontrolü sağlamanıza yardımcı olacaktır. Kurubaklagiller, tam buğdaydan yapılmış ekmek, kepekli makarna, bulgur pilavı, sağlayamamanıza sebep olur. Düşünün ki öğlen yemek yediniz; akşama kadar toplantı, iş vb. durumlardan ara öğün yapacak zamanınız olmadı. Eve gittiniz; günün yorgunluğu, yemeği hazırlama süresi derken yemeğe oturduğunuzda ne bulursanız saldırırcasına yer ve ne kadar yediğinizi bile fark etmezsiniz. Yanlış besin seçimi kilo vermeyi engeller: Ne kadar yediğinizin yanında ne tür besinlerden yediğiniz de önemlidir. Kimi besinler tüketildikten kısa süre sonra açlık hissi oluştururken kimi besinlerin daha uzun süre tokluk hissi oluşturma özelliği vardır. • Kan şekerinizi hızlı yükseltip hızlı düşüren besinler vardır. Bunlara “glisemik indeksi yüksek besinler” denir ve hemen TÜRK TELEKOM GÜNCEL I 61 60 I TÜRK TELEKOM GÜNCEL Uzm. Dyt. Gizem Dönmezer Uzman Diyetisyen Uzun süreli açlık zayıflatmaz: Uzun süre aç kalıp zayıflamaya çalışmak kısa zamanda sonuca ulaşabilmek için yapılan en büyük hatadır. İnsan vücudu hiç hareket etmeden yatar pozisyonda bile olsa hayati fonksiyonlardan olan kalp atımı, kan dolaşımı, soluk alıp