Türk Telekom Güncel | Sayı 04

TÜRK TELEKOM GÜNCEL I 43 42 I TÜRK TELEKOM GÜNCEL KISA KISA Tekno Facebook paylaşımlarından depresyon teşhisi geliyor Dünyanın en güçlü 3. bilgisayarı Sierra kullanılmaya başlandı u Haberin tamamına buradan ulaşabilirsiniz. u Haberin tamamına buradan ulaşabilirsiniz. Nagihan Yazıcı, Kanal Operasyonları Direktörlüğü Her yıl Ekim ayında Hindistan’ın başkenti Yeni Delhi, Diwali Festivali yüzünden aşırı hava kirliliğine maruz kalıyor. Bu sorunu çözmek için Yeni Delhi yakınlarında faaliyet gösteren bir girişim, dev bir kirli hava temizleme kulesi inşa etmek istiyor. Kurin Systems adlı hava filtreleme girişimi, 12 metreden uzun bir hava temizleme filtresi inşa ederek, 3 km çevredeki 75 bin kişiye temiz hava sağlamayı planlıyor. Şirket günde 32 milyon metreküp temiz hava üretebileceğini iddia ediyor. Hava temizleyici, 48 adet fan ve 9 aşamalı filtreleme sistemi kullanarak saatte 1,3 milyon metreküp temiz hava üretecek. Dünyanın en güçlü hava filtresi Dünya Fikri Mülkiyet Organizasyonu yakın zamanda Kurin Systems’a dünyanın en büyük ve en güçlü hava filtresi için bir patent verdi. ‘City Cleaner’ adlı kule, 12,9 x 6,1 x 6,1 metre boyutlarında inşa edilecek. Şirket, kazaların engellenmesi için hava temizleyicinin etrafında 9,1 metre genişliğinde boş alan olması gerektiğini söylüyor. Şirketin kurucusu Pavneeth Singh Puri “Bu cihaz sadece güneş enerjisi ile de çalışabilir ancak bunun için daha fazla alana ihtiyacımız var. Şimdiden, güneş panellerini yerleştirecek ortaklarla görüştük. Bu cihazın çevre dostu olması için şehrin elektriğini kullanmadan çalışmasını istiyoruz.” şeklinde konuştu. Şu anda Çin’in Xian şehrinde bulunan 100 metre uzunluğundaki hava temizleme kulesi, dünyanın en uzun hava temizleyicisi olarak rekoru elinde bulunduruyor. Ancak farklı bir teknikle çalışan bu kule günde 10 milyon metreküp temiz hava sağlıyor. StonyBrook Üniversitesi ve Pennsylvania Üniversitesi‘nden bilgisayar bilimcileri, uzun süren çalışmaların ardından sosyal medya paylaşımlarından kişilerin depresyonda olup olmadığını rahatlıkla, tespit edebilecek bir sistem geliştirdi. Algoritmanın geliştirilmesi için bilim insanları depresyon teşhisi konulan bireylerin yapmış olduğu yaklaşık 520 bin Facebook paylaşımından yola çıktı. Araştırma sırasında depresyonda olan kullanıcıların sıklıkla kullandığı kelimeler ve cümleler, yapmış olduğu Facebook paylaşımları üzerinden ayırt edildi. Bilim insanları, bu sık kullanılan kelime ve cümleleri 200 farklı konuya ayırdılar. Daha sonrasında ise, algoritmanın geliştirilmesi için depresyonda olan bir insanla, olmayan bir insanın Facebook paylaşımları karşı karşıya getirildi. 683 kişinin sosyal medya paylaşımlarının içeriğini ve sıklığını analiz eden algoritma bu kişiler arasında yer alan 114 kullanıcının geliştirilen depresyonda olduğunu tespit etti. Bilim insanlarının geliştirdiği algoritma testten başarı ile geçti! Daha önceden tıbbi olarak depresyon tanısı konulan kullanıcıların, sosyal medya üzerinden yapmış olduğu paylaşımlarda kullandığı kelimelerden yola çıkan algoritma, bahsi geçen kişileri rahatlıkla tespit ederek, testten başarı ile geçti. Geliştirilen bu algoritma sistemi, duygusal, yalnızlık, düşmanlık gibi konulu paylaşımlardaki kelimeleri ayırt ederek, kişinin resmi olarak depresyon teşhisi konulmadan önce üç aya kadar kişinin depresyonda olup olmadığı konusunda psikologlara yardımcı olabilecek. 650 metrekarelik alana yayılan ve 240 adet kasa ve 4.320 bağlantı noktası ile dünyanın en güçlü üçüncü süper bilgisayarı konumunda bulunan Sierra, kullanılmaya başlandı. Kaliforniya Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarı’nda faaliyetlerine başlayan Sierra’nın üretimi dört yıl sürdü. Tam güçte çalıştırıldığında 125 katrilyon işlem yapabilen Sierra, geliştirdiği simülasyonlar, normal bir bilgisayarın yapabileceğinden 100 bin kat daha gerçekçi. Dünya üzerindeki en güçlü üçüncü bilgisayar olan Sierra’dan daha güçlü bilgisayarlar ise, Çin’in Sunway Taihulight adlı bilgisayarı ve IBM’nin geliştirdiği Summit. Projedeki grafik işlemci üreticisi NVIDIA’nın Başkan Yardımcısı Ian Buck “Bu bilgisayarın bir saniyede yaptığı bir işlemi yapmak 10 yıl sürerdi” ifadelerini kullandı. Bu arada Hava kirliliğine karşı duman yutan kule Dünyanın ilk yapay zeka spikeri u Haberin tamamına buradan ulaşabilirsiniz. Çin’in Xinhua haber ajansı, İngilizce ve Çince haberler okuyabilen ilk yapay zeka spikeri ile habercilik sektörü için büyük bir adım attı. Xinhua haber ajansı ve arama motoru operatörü Sogou işbirliği ile tasarlanan spiker, Çin’de gerçekleştirilen Dünya İnternet Konferansı’nda teknoloji ve medya öncüleriyle bir araya geldi. Spikere ait yüz yapısı ve ses tonu, ünlü haber spikeri Zhang Zhao’ya benzetilerek tasarlandı. Oldukça gerçekçi görünen yüz ifadeleri ve dudak hareketlerine sahip spiker, prompterda yazan haberleri okuyabiliyor ve haber içeriğine göre ses tonu ve yüz ifadelerini kontrol edebiliyor. Yorulmadan günün her saati, aynı enerjide ve kesintiye uğramadan çalışabiliyor olması, oyunun kurallarını habercilik sektörü için bir hayli değiştiriyor. Ayrıca Xinhua projesi ile yapay zeka spiker, izlediği canlı yayın videoları ve seslendirdiği içerikleri de kayıt ederek zaman içerisinde kendini de geliştirme fırsatı buluyor. Bu özelliği ile sunduğu güncel haberlere geçmişten örnekler de vererek yorumlama özelliğini geliştirecek gibi duruyor. Xinhua ekibi; Çin’de gerçekleştirilen Dünya İnternet Konferansı’nda yaptığı açıklamalarda; spikerin sadece kamera karşısında destek vermeyeceğini, aynı zamanda raporlama ekibinin de bir parçası olarak çalışabileceğini açıkladı. Bu sayede haber üretimmaliyetlerini azaltarak haber verimini arttırmayı hedeflediklerini paylaştı. İlk yapay zeka spikerinin videosunu izlemek için tıklayın. u Haberin tamamına buradan ulaşabilirsiniz. cihazı çalıştırmak için de oldukça fazla enerji gerekiyor. 11 ile 12 megavat enerji tüketen cihaz, 12 bin evin harcadığı enerjiyi tek başına harcıyor. Sierra şu anda tıp laboratuvarları ile birlikte kanser tedavisi ve beyin hastalıkları üzerinde çalışıyor. Sonraki zamanlarda ise bilgisayarın, devletin gizli çalışmalarında görev yapabileceği belirtiliyor. ABD’nin elinde bulunan 4 bin nükleer silahın eskimeye başladığını belirten yetkililer, Sierra’nın 2019 yılında bu silahların güvenliğini ve kullanılabilirliğini denetleyeceğini ifade etti. Laboratuvar ve ABD Enerji Bakanlığı, bu projede IBM, NVIDIA ve Mellanox ile çalıştı.